Aanpak blijft uit in stikstofcrisis

De stikstofcrisis is sinds kort een veelbesproken onderwerp. Het probleem is alleen al zo oud, dat je het een momenteel een crisis in slow motion zou kunnen noemen. Desondanks bleef de intensive veemarkt groeien, konden PAS-vergunningen niet worden verstrekt en mochten er, vanwege een te hoog percentage schadelijke stikstof in de atmosfeer, geen woningen meer worden gebouwd. 

De oplossing van eerdere stikstofrapporten: piekbelasters, zowel uit het bedrijfsleven als de archaïsche sector, moeten worden uitgekocht. Boeren trokken  naar Den Haag om hierover te demonstreren. Ook leidde dit tot agressie dat zich uitte in onder andere wegblokkades en het platleggen van distributiecentra door heel Nederland. Daarom stelde de kamer Johan Remkes in als stikstofbemiddelaar. Zijn belangrijkste taak: het vertrouwen onder boeren in de politiek herstellen en de kloof tussen stad en platteland verkleinen.

Als we over stikstof als probleem spreken, dan gaat het over stikstof dat een reactie aangaat met andere stoffen.
In de crisis gaat het voornamelijk over:

• Stikstofoxide. Wat al vrijkomt bij het startten van de automotor of het aanzetten van het gasfornuis.
  Op grotere schaal gaat het om fabrieken die op volle toeren draaien en vliegtuigen die veelvoudig de lucht ingaan.
• ammoniak. Koeien en varkens zijn hier de hoofdrolspelers. Of eigenlijk: hun ontlasting. Ammoniak dat vrijkomt zweeft door de lucht heen en komt veelal neer in de natuur. Om de natuur te beschermen moet de uitstoot rond de Natura 2000-gebieden worden teruggebracht.

Nederland heeft zo’n 162 Natura 2000-gebieden. Dit  zogenoemde Natura 2000-netwerk bestaat uit natuurgebieden die zijn aangewezen onder de Vogelrichtlijn en onder de Habitatrichtlijn. Beide Europese richtlijnen zijn belangrijke instrumenten om de Europese biodiversiteit te waarborgen. Alle Vogel- of Habitatrichtlijngebieden zijn geselecteerd op grond van het voorkomen van soorten en habitattypen die vanuit Europees oogpunt bescherming nodig hebben.

Het is inmiddels twee weken geleden dat Johan Remkes zijn langverwachte rapport presenteerde.
Zijn belangrijkste advies aan de kamer: Het uitkopen van vijf tot zeshonderd piekbelasters die dicht bij Natura-2000 gebieden hun bedrijf hebben, een beslissing die nog veel onduidelijkheid met zich meebrengt. De toon van het rapport was anders dan voorheen. Het rapport getiteld ‘Wat wel kan’ wekte de indruk dat er ‘eindelijk’ een oplossing voor het stikstofvraagstuk is.